Διαφωνίες μεταξύ των «ειδικών».

Για τη νεότερη Μόνα Λίζα.

«Διαμάχη» έχει ξεσπάσει πρόσφατα μεταξύ των ειδικών της τέχνης για το αν και κατά πόσο ένα ακόμα πορτραίτο της Μόνα Λιζα δημιουργήθηκε ή όχι από τον ίδιο τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Εκπρόσωποι του ιδρύματος «Μόνα Λίζα» που έχει την έδρα του στη Ζυρίχη αναφέρουν ότι ο πίνακας που ανακαλύφτηκε το 1913 παρουσιάζει μια νεότερη «εκδοχή» της γνωστής Τζοκόντα, που οι φιλότεχνοι και όχι μόνο γνώριζαν ως τώρα από το αριστούργημα που εκτίθεται στο μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.

Οι εκπρόσωποι του Ιδρίματος, που ισχυρίζονται ότι η «νεότερη» Μόνα Λίζα του Isleworth – της μικρής Αγγλικής πόλης- ανήκει επίσης στο Ντα Βίντσι βασίζουν το επιχείρημα τους σε έρευνες 35χρόνων. Ωστόσο ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Martin Kemp επιμένει ότι αυτή η «θεωρία» δεν ευσταθεί.

Ο πίνακας που φυλάσσονταν για περισσότερα από 40 χρόνια στη θυρίδα μιας τράπεζας, αποκαλύφθηκε πρόσφατα σε ειδική εκδήλωση για τον Τύπο στη Γενεύη. Σύμφωνα με πληροφορίες που αναφέρονται και σε σχετικό άρθρο του BBC, απεικονίζει τη Μόνα Λίζα περίπου δέκα χρόνια νεότερη σε ηλικία, σε σχέση με αυτή που θαυμάζει κανείς στο Λούβρο.

Οι ειδικοί του Ιδρύματος Μόνα Λίζα επισημαίνουν ότι η εικονιζόμενη στο έργο δεν είναι άλλη από τη Lisa del Giocondo, τη σύζυγο του πλούσιου εμπόρου της Φλωρεντίας. Ήδη από το 16ο αιώνα, πηγές αναφέρουν ότι ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ζωγράφισε δύο εκδοχές της Μόνα Λίζα. Μια το 1503 για το σύζυγο της και μια το 1517, για τον «πελάτη» του, Giuliano de Medici.

«Δεν υπάρχει ούτε ίχνος επιστημονικού στοιχείου, που να αποδεικνύει ότι αυτός ο πίνακας δεν ανήκει στον Ντα Βίντσι» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Stanley Feldman, μέλος του Ιδρύματος Μόνα Λίζα και ιστορικός τέχνης και προσθέτει: «Εξετάσαμε αυτόν τον πίνακα από κάθε γωνία...».

Ο πίνακας ανακαλύφθηκε αρχικά (το 1913) στο σπίτι ενός αριστοκράτη, στο Somerset της Αγγλίας και μεταφέρθηκε στο Λονδίνο από το συλλέκτη έργων τέχνης Hugh Blaker. Τη δεκαετία του '60, ο πίνακας «ταξίδεψε» με πλοίο στις ΗΠΑ από τον Αμερικάνο εκτιμητή έργων τέχνης Henry Pulitzer. Όσο είχε στην κατοχή του το έργο, το οποίο φρόντισε να φυλάξει σε τράπεζα της Ελβετίας, ο ίδιος έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Που είναι η Μόνα Λίζα;», στο οποίο παρουσίασε το ενδεχόμενο να είναι ο πίνακας του μια ημιτελής εκδοχή του πορτραίτου της Lisa del Giocondo από τον Ντα Βίντσι. Το έργο είναι τώρα στην κατοχή ενός ανώνυμου συνεταιρισμού και παραμένει ακόμα άγνωστο ποιος θα ωφεληθεί αν τελικά αποδειχθεί ότι αυτό φιλοτεχνήθηκε πράγματι από το μεγάλο ζωγράφο και επιστήμονα της Αναγέννησης.

Ο Alessandro Vezzosi, διευθυντής του Μουσείου Ντα Βίντσι στην Τοσκάνη ανέφερε στον Τύπο ότι, παρόλο που, από τις έρευνες των επιστημόνων δεν μπορεί να αποδειχτεί η αυθεντικότητα του πίνακα χρειάζεται να ληφθεί υπόψη η αξία του, δεδομένης της εποχής που φιλοτεχνήθηκε, ανεξάρτητα από τα υλικά με τα οποία έχει δημιουργηθεί.

Εκτός από το γεγονός ότι πίνακας με τη νεότερη σε ηλικία Μόνα Λίζα είναι ημιτελής και το γεγονός ότι έχει ζωγραφιστεί σε καμβά και όχι σε ξύλο (το αγαπημένο υλικό του Ντα Βίντσι) αποτελούν ενδεχομένως ενδείξεις ότι το έργο ίσως και να ζωγραφίστηκε από άλλο δημιουργό. Βέβαια, τίποτα σχετικό δεν έχει αποδειχθεί ακόμα και οι διαφωνίες μεταξύ των ειδικών καλά κρατούν.